Broekplassen

Vragen

1. Wat zijn de meest courante oorzaken van ‘broekplassen’?
2. Hoe een plasdagboek bijhouden?
3. Broekplassen overdag: hoe behandelen?
4. Dagwekker?
5. TENS neuromodulatie?

1. Wat zijn de meest courante oorzaken van broekplassen?

De meeste kinderen kennen een normale ontwikkeling, maar kunnen een stoornis hebben bij ofwel het vullen van de blaas, ofwel het legen van de blaas, ofwel een combinatie van beide.

1. Stoornissen bij het vullen van de blaas:

• De Overactieve Blaas (OAB): reeds bij het vullen van de blaas gaat de detrusor-spier samentrekken, wat leidt tot frequent plassen en soms urineverlies. Het voornaamste symptoom waaraan men dit herkent is de verhoogde aandrang (‘urgency’). De OAB wordt beschouwd als een stoornis in de evolutie van het kind. Wanneer u dit symptoom meent te herkennen, is het raadzaam een arts om advies te vragen. De overactieve blaas is de meest frequente oorzaak van blaasfunctiestoornissen bij kinderen.
• De te kleine blaascapaciteit: samen met de groei van uw kind neemt ook de blaascapaciteit toe. Als de blaas onvoldoende meegroeit, zal het kind vaker moeten plassen. U kunt eenvoudig berekenen hoe groot de blaascapaciteit van uw kind zou moeten zijn via volgende formule: (leeftijd +1) x 30 ml. Men spreekt van een te kleine capaciteit als deze minder is dan 65% van het verwachte blaasvolume.

2. Stoornissen bij het legen van de blaas:

• De Onderactieve Blaas (UAB): wanneer kinderen niet frequent genoeg plassen en vaak moeten persen. Diverse oorzaken kunnen aan de basis liggen hiervan (neurologisch of andere, zoals uitstelgedrag, medicatie, infecties).
• De disfunctionele plas: moeilijk op gang komen van de plas, zwakke of onderbroken straal, moeilijk te bedwingen aandrang, minder goed uitplassen, nadruppelen …

Het is niet evident om als ouder zelf te bepalen wat de mogelijke oorzaak kan zijn waarom uw kind niet droog is overdag. Er is vaak een overlapping tussen verschillende aandoeningen en na verloop van tijd kan de ene aandoening evolueren in een andere. Het is daarom raadzaam steeds het advies in te winnen van een arts alvorens enige behandeling te starten.

Bij de evaluatie dient men steeds rekening te houden met vier factoren:

• Is er ongecontroleerd plasgedrag (incontinentie)?
• Frequentie van het plassen?
• Volume van de plas?
• Volume vochtinname van het kind, hoeveel drinkt het kind?

Belangrijk om weten is dat broekplassen bij kinderen heel frequent voorkomt: een belangrijk deel van de schoolgaande jeugd (tot 25%) lijdt hieraan. Daarbij mag het psychologisch effect allerminst worden onderschat. Zowel voor het kind als voor de ouders kan de aandoening soms heel zwaar doorwegen op het dagelijkse leven. Het kind ondervindt hinder en voelt zich minderwaardig ten opzichte van leeftijdsgenoten die dit probleem niet kennen. Sommige kinderen vertonen na verloop van tijd gedragsstoornissen en voor de ouders vraagt de aandoening aanzienlijk meer aandacht voor het kind. Het is dus belangrijk als ouder om bij een vermoeden van blaasfunctiestoornis dit niet te verwaarlozen en tijdig in te grijpen.

Hoewel de diagnose van een stoornis uiteraard via de arts dient te gebeuren, kunt u wel bepaalde stappen ondernemen om een algemeen beeld te krijgen. Vaak zal de arts hier ook om vragen. Dat is het geval met het ‘plasdagboek’. Door het bijhouden van een plasdagboek kunt u zich een beeld vormen over het broekplassen van uw kind en over de blaascapaciteit.

2. Hoe een plasdagboek bijhouden?

In een plasdagboek gaat u een aantal zaken bijhouden, zoals:

• Tijdstip wanneer uw kind gaat plassen
• Volume van de plas
• Volume van wat het kind drinkt
• Natte broek of niet
• Nachtelijk plasgedrag

Afhankelijk van wat men er wil uit afleiden, gaat men dit gemiddeld 1 tot 2 keer per week bijhouden. Een plas- en drinkschema kan u downloaden van het internet. Voor een adequaat resultaat en om relevante conclusies mogelijk te maken, adviseren wij echter om professioneel advies in te winnen.

3. Broekplassen overdag: hoe behandelen?

1. Educatie
Zowel bij broekplassen als bij bedplassen afleren, begint alles bij educatie. Zowel voor de ouder als voor het kind is het belangrijk om eerst het probleem te begrijpen en het pas daarna te behandelen. Dit hoeft (bij voorkeur zelfs) geen les in anatomie te zijn. Om het functioneren van de blaas op een kindvriendelijke wijze uit te leggen, ontwikkelde Charco in samenspraak met artsen en universiteiten het Spookboekje, waarin aan de hand van tekeningen en eenvoudige bewoordingen wordt getoond hoe de blaas werkt en welke problemen kunnen optreden. Onze ervaring leert dat kinderen na het doornemen van dit boekje meer motivatie hebben om droog te worden en broekplassen voorkomen wordt.

Bij de huur of aankoop van een Charco Grey-nachtwekker ontvangt u steeds een exemplaar van het Spookboekje. U kunt het ook los aankopen in onze webshop.

2. Gedrag
In een tweede fase volgen eventueel aanpassingen in de levensstijl. Op welke punten dient u als ouder te letten?

• Drinken
  Voldoende drinken is erg belangrijk, dit geldt zowel voor kinderen als voor volwassenen. Bij voorkeur drinkt men op regelmatige basis een kleine hoeveelheid water. Het is een foutieve reflex om een kind minder te laten drinken om ongecontroleerd plassen te vermijden. Voldoende drinken draagt bij aan de ontwikkeling van blaas en nieren.

Een handig hulpmiddel hierbij is een plashorloge. Als uw kind op school zit, hebt u immers weinig controle over zijn drink- en plasgedrag. Met een plashorloge kan het kind toch herinnerd worden op vaste momenten.

• Plassen
  Regelmatig plassen is belangrijk. Kinderen vertonen vaak uitstelgedrag: ze zijn aan het spelen en gaan pas naar het toilet wanneer het bijna te laat is. Als ouder kan u hierop toezien. Ook de plashouding speelt een rol. Jongens kunnen best zittend plassen en leren ontspannen op het toilet te blijven zitten.
• Hygiëne
  Hygiëne is erg belangrijk: een vuil toilet of slechte persoonlijke hygiëne kan leiden tot infecties en pijn, wat uitstelgedrag en broekplassen uitlokt.

Educatie en gedragswijzigingen zijn zaken die u als ouder zelf kan aansturen. Indien er een dieperliggende oorzaak is, zal de arts soms medicatie voorschrijven. Waar mogelijk geniet een niet-medicamenteuze aanpak echter de voorkeur.

Ook absorberend ondergoed kan tijdelijk ondersteuning bieden tijdens dit proces.

4. Dagwekker?

Sommige kinderen zijn zich er niet van bewust dat ze in hun broek plassen. Vooral bij een onderactieve blaas zien we dit: de blaas vult zich en loopt over. Op voorschrift van de arts kan het nuttig zijn een dagwekker te gebruiken. Deze wordt vaak gekoppeld aan een sensorbroekje en geeft een alarm zodra er urine wordt gedetecteerd. Zo leert het kind sneller signalen te herkennen. Doe dit steeds in overleg met een arts.

5. TENS neuromodulatie?

Een bijkomend hulpmiddel dat steeds vaker wordt toegepast is TENS-neuromodulatie. Hierbij worden elektroden op de huid geplaatst die via een draagbaar toestel milde elektrische impulsen afgeven. Deze methode is veilig, pijnloos en kent bemoedigende resultaten. Bij Charco werden al meer dan 1000 kinderen die last hebben van broekplassen geholpen met deze therapie.

Uit onderzoek blijkt dat bij gemiddeld 60 tot 70% van de kinderen een duidelijke verbetering optreedt. Een TENS-apparaat kan bij Charco gehuurd worden voor korte termijn of aangekocht voor langdurig gebruik. Dankzij de lage kostprijs is dit een haalbaar alternatief of aanvulling op niet-medicamenteuze behandelingen.

Geef uw kind de kans op droge, zorgeloze dagen